Zespół Sjögrena i suchość oczu – jak zwalczać dokuczliwą suchość oczu w zespole Sjögrena?
Wiele osób, które skarżą się na przewlekły problem suchości oczu, nie zdaje sobie sprawy, że ich dolegliwości mogą być związane z wystąpieniem choroby przewlekłej. Schorzenie autoimmunologiczne, dla którego jednym z charakterystycznych objawów jest suchość oczu, to zespół Sjögrena.
Na jakiej podstawie jest stawiana diagnoza? Jak przebiega ta choroba i czy da się ją leczyć? Jak skutecznie zwalczać dokuczliwą suchość oczu w zespole Sjögrena?
Najpierw zauważamy wzmożony odruch tarcia oczu lub częstsze mruganie powiek. Później dostrzegamy zaczerwienienie spojówek oraz odczuwamy zwiększoną tkliwość oczu. Ostatecznie stwierdzamy, że odczuwamy suchość oczu, czym się początkowo nie przejmujemy.
I tak funkcjonujemy z drażniącą odczuwając narastającą suchością oczu, myśląc, że problem sam się rozwiąże. Gorzej, odczuwanie suchości oczu nasila się i wręcz negatywnie wpływa na nasze codzienne funkcjonowanie.
Odczuwanie suchości oczu to dolegliwość, która często jest bagatelizowana przez pacjentów. Mała ilość snu, dużo czasu spędzanego przed monitorem, przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach, zanieczyszczone powietrze… współcześnie w łatwy sposób można znaleźć potencjalną przyczynę odczuwania suchości oczu. Jeśli jednak objaw ten nie ustępuje, możemy podejrzewać, że prawdopodobnie wiąże się on z przebiegiem choroby w naszym organizmie.
Nie zawsze musi istnieć takie powiązanie, jednak nasza czujność powinna być wzmożona: nieustępująca dolegliwość ze strony oczu może być sygnałem, że czas odwiedzić gabinet lekarza – najlepiej okulisty. Dlaczego? Dla jakich schorzeń odczuwanie suchości oczu jest charakterystycznym objawem?
Przewlekłe odczucia suchości, zaczerwienienie oczu – dlaczego nie należy tego bagatelizować?
Podrażnione i zaczerwienione oczy, wrażenie obecności piasku pod powiekami, wydobywająca się z oczu wydzielina, ból… te symptomy mogą się wydawać pozornie niegroźne – w końcu często słyszymy, że dzisiaj „każdy ma jakieś problemy z oczami”.
Tłumaczymy to sobie warunkami, w których pracujemy lub sposobami, w jakie spędzamy wolny czas. Często bagatelizujemy swoje dolegliwości, a jeśli coś zaczyna nas po pewnym czasie niepokoić, to z reguły w pierwszej kolejności sprawdzamy dany objaw w internecie, zamiast udać się do lekarza.
W przypadku odczuwania suchości, podrażnienia oczu jest podobnie – wpisujemy zapytanie w wyszukiwarkę i rozpoczynamy lekturę. A w sieci możemy znaleźć dużo informacji ten temat tzw. ”suchości oczu”, zazwyczaj z adnotacją, po które konkretnie krople do oczu sięgnąć, aby ją zwalczyć.
Jednak wiele z proponowanych w artykułach preparatów do nawilżania oczu, co najwyżej maskuje problem, przynosząc chwilową ulgę – odkrywamy to najczęściej dopiero po zużyciu pierwszego opakowania… Później zaczynamy szukać alternatywnych kropli o wyższej skuteczności działania. Jednak nie zawsze trafiamy na wyrób medyczny, który spełnia nasze oczekiwania i faktycznie pomaga zwalczać dokuczliwe odczuwanie piasku pod powiekami, dyskomfortu. A wizytę u lekarza dalej odkładamy…
Takie błędne koło postępowania może sprawić, że opóźnimy moment diagnozy i będziemy się jedynie dłużej męczyć ze swoimi dolegliwościami.
Jednak nie zawsze trafiamy na wyrób medyczny, który spełnia nasze oczekiwania i faktycznie pomaga zwalczać dokuczliwe odczuwanie piasku pod powiekami, dyskomfortu. A wizytę u lekarza dalej odkładamy… Takie błędne koło postępowania może sprawić, że opóźnimy moment diagnozy i będziemy się jedynie dłużej męczyć ze swoimi dolegliwościami.
Brak odpowiedniego nawilżenia powierzchni oczu oczywiście może być spowodowana częstym narażeniem wzroku na promieniowanie monitora, zanieczyszczonym powietrzem lub przebywaniem w klimatyzowanych bądź pełnych dymu pomieszczeniach. Jednak przewlekle dolegliwości ze strony oczu: podrażnienie, zaczerwienienie, ból, mogą świadczyć o wystąpieniu schorzenia, które należy zdiagnozować u specjalisty. Czego możemy się spodziewać, przychodząc do gabinetu lekarza ? Czy mamy się czego obawiać?
Odczuwanie suchości oczu jako objaw choroby przewlekłej
Zespół suchego oka (ZSO)
Odczuwanie suchości oczu może być objawem różnych schorzeń. Jednym z nich jest Zespół Suchego Oka (ZSO), w przebiegu którego dochodzi do zaburzenia pracy filmu łzowego. Film łzowy jest elementem oka każdego człowieka, a jego rolą jest m.in. nawilżanie powierzchni gałki ocznej. Wystarczą problemy w obrębie zaledwie jednej z warstw filmu łzowego (lipidowej, wodnej lub śluzowej), aby doszło do zaburzenia procesu nawilżania oka.
ZSO najczęściej leczy się objawowo – leczenie polega na zwalczaniu odczucia suchości odpowiednimi preparatami. Odpowiednie preparaty to takie, które zapewniają nam ulgę i dają długotrwałe odczucie nawilżenia oczu. Które z nich wybrać, aby efekty użytkowania były satysfakcjonujące? Jakie krople wybrać, aby móc cieszyć się pełnym komfortem widzenia? Odpowiedź na to pytanie oraz więcej informacji na temat leczenia zespołu suchego oka można znaleźć w naszym artykule: Jak leczyć zespół suchego oka?
Zespół suchego oka to jednak tylko jedna z możliwych diagnoz w przypadku wystąpienia odczucia suchości oczu. Innym schorzeniem, w przebiegu którego występuje suchość oczu, jest zespół Sjögrena. Co to za choroba? Co należy o niej wiedzieć?
Zespół Sjögrena
Suche oczy są jednym z objawów zespołu Sjögrena: choroby autoimmunologicznej, w wyniku której w organizmie wytwarzane są przeciwciała uszkadzające gruczoły łzowe oraz ślinowe. Zaburzenia funkcji tych gruczołów doprowadzają do drażniącej suchości błon śluzowych: poza odczuciem suchości oczu, pacjenci wymieniają wśród doskwierających im objawów również suchość jamy ustnej tzw. kserostomię.
Wielu chorym na zespół Sjögrena dokucza także zaczerwienie, pieczenie i podrażnienie oczu lub nadmierna czułość oczu na wiatr. Objawy ze strony narządu wzroku można w łatwy sposób przypisać wyłącznie zespołowi suchego oka. Jak zatem stwierdzić zespół Sjögrena? Jak wygląda diagnoza zespołu Sjögrena w kontekście diagnozy zespołu suchego oka? Jakie badania może zalecić lekarz okulista, podejrzewający zespół Sjögrena u swojego pacjenta?
Zespół Sjögrena: diagnoza
Tak samo jak w diagnostyce Zespołu Suchego Oka, w diagnostyce zespołu Sjögrena wykonuje się tak zwany test Schirmera. Poprzez test Schirmera można sprawdzić wydzielanie części wodnej filmu łzowego. Sam test polega na umieszczeniu paska bibuły w worku spojówkowym na pięć minut.
Po upływie tego czasu specjalista sprawdza, na jakiej długości pasek uległ zwilżeniu, co pozwala na ocenę objętości filmu łzowego. Więcej na temat testu Schirmera można przeczytać w ciekawym artykule portalu zewnętrznego: Test Schirmera.
W diagnostyce zespołu Sjögrena wykonuje się także inny test – test Saxona – który pozwala na stwierdzenie niedoboru śliny, czego przyczyną jest najczęściej defekt ślinianek przyusznych lub podżuchwowych. Test Saxona polega na żuciu specjalnego kompresu przez określony czas, w celu sprawdzenia stopnia produkcji śliny przez pacjenta. Jest to tylko jedno z prostszych badań ślinianek, które można wykonać w diagnostyce zespołu Sjögrena.
O ile diagnoza zespołu Sjögrena opiera się głównie na stwierdzeniu objawów charakterystycznych, takich jak suchość jamy ustnej oraz suchość oczu, a następnie na wykonaniu odpowiednich badań, o tyle samo to schorzenie nie ogranicza się tylko do tych dwóch dolegliwości. W zespole Sjögrena mogą występować także inne problemy ze zdrowiem. Jakie?
Zespół Sjögrena i inne objawy niż suchość oczy i jamy ustnej
Zespół Sjögrena możemy podzielić na pierwotny lub wtórny – o wtórnym zespole Sjögrena mówimy wtedy, kiedy towarzyszy innym schorzeniom o charakterze autoimmunologicznym. Charakterystyczne objawy dla zespołu Sjögrena to przede wszystkim suchość oczu oraz suchość jamy ustnej. Jednak to nie wszystko – u kobiet może wystąpić suchość pochwy, natomiast wszyscy chorzy, niezależnie od płci, mogą się skarżyć na:
- ogólne osłabienie,
- marznięcie oraz sinienie palców,
- bóle stawów (warto pamiętać, że wtórny zespół Sjögrena może współwystępować z reumatoidalnym zapaleniem stawów),
- apatia,
- utrata masy ciała (często jako wynik braku apetytu ze względu na dokuczliwą suchość jamy ustnej).
Zespół Sjögrena dosyć często występuje z innymi schorzeniami autoimmunologicznymi, dlatego poza diagnostyką pod kątem samego zespołu Sjögrena, warto wykonać również badania sprawdzające obecność pozostałych chorób autoimmunologicznych.
Kiedy zespół Sjögrena zostanie u nas potwierdzony, powinniśmy ustalić schemat postępowania w celu łagodzenia objawów ze swoim lekarzem prowadzącym. Więcej na temat objawów zespołu Sjögrena można przeczytać w interesującym artykule: Zespół Sjögrena, czyli choroba ludzi, którzy nie płaczą.
Dlaczego jednak nie możemy zwyczajnie zażyć odpowiednich leków i pozbyć się tego schorzenia? Czy zespół Sjögrena jest wyleczalny? Na czym polega proces leczenia w zespole Sjögrena?
Zespół Sjögrena: leczenie
Wielu pacjentów słysząc, że zdiagnozowano u nich zespół Sjögrena, od razu chce rozpocząć leczenie, aby pozbyć się swoich dolegliwości. Niestety całkowite wyleczenie tego schorzenia jest niemożliwe: leczenie ma charakter objawowy. Mimo to dolegliwości można skutecznie zwalczać, przywracając upragniony komfort życia. W celu zniwelowania objawów zespołu Sjögrena – suchości oczu oraz suchości jamy ustnej – najczęściej stosuje się preparaty przywracające odpowiedni poziom nawilżenia.
Dobrym środkiem do zwalczania suchości jamy ustnej jest tak zwana sztuczna ślina, czyli preparat o działaniu nawilżającym, zastępujący ślinę naturalną.
Z kolei środkiem nawilżającym, stosowanym do zwalczania suchości oczu, jest preparat działający niczym prawdziwe łzy – Cationorm. Cationorm, spośród innych produktów dostępnych na rynku bez recepty, wyróżnia nie tylko brak konserwantów, lecz także oddziaływanie na wszystkie 3 warstwy filmu łzowego: Cationorm uzupełnia warstwę wodną, śluzową oraz lipidową filmu łzowego, zapewniając długotrwałe odczucie nawilżenia oczu. Cationorm to preparat nowej generacji, którego zaawansowane technologicznie działanie opiera się na przyciąganiu dodatnio naładowanych kropli przez ujemnie naładowaną powierzchnię oka, co pozwala zmniejszyć częstotliwość zakraplania. Cationorm może być z powodzeniem stosowany u osób ze zdiagnozowanym zespołem Sjögrena.